Φταίμε σε κάτι;

Η ψύχωση είναι μια νόσος όπως ο διαβήτης ή το άσθμα η οποία μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε άτομο και για την οποία δεν είναι υπεύθυνο το άτομο ή η οικογένεια.

Γιατί δεν καταλάβαμε νωρίτερα ότι κάτι δεν πάει καλά;

Εκ των υστέρων κάποιες οικογένειες μπορεί να συνειδητοποιήσουν πως υπήρχαν προειδοποιητικά σημάδια. Αυτά όμως τείνουν να μην είναι πολύ συγκεκριμένα και συχνά ακόμη και οι ειδικοί μπορεί να δυσκολευτούν να τα εντοπίσουν. Όπως οι οικογένειες δεν είναι υπεύθυνες για την ίδια τη ψύχωση, έτσι δεν είναι και υπεύθυνες για τον πρώιμο εντοπισμό της.

Τι μπορούμε να κάνουμε τώρα;

Οι οικογένειες μπορούν να παίξουν ένα πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψη από την ψύχωση. Μπορούν να υποβοηθήσουν τη πρόσβαση σε θεραπευτικές παρεμβάσεις και να ενημερωθούν για τη φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζει το αγαπημένο τους πρόσωπο. Οι Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στη Ψύχωση μπορούν να καλύψουν και τις δύο αυτές ανάγκες.

Γιατί το άτομο δεν αναγνωρίζει ότι κάτι έχει αλλάξει;

Ένα από τα πιο συνηθισμένα ζητήματα σε σχέση με την ψύχωση, είναι πως το άτομο που πάσχει δεν αντιλαμβάνεται πως έχει πρόβλημα. Σε περιπτώσεις σαν αυτή, είναι καλύτερο το κοντινό περιβάλλον να δείξει ενδιαφέρον για τα θέματα που απασχολούν το άτομο, καθώς και να προτείνει κάποιες ιδέες για την αντιμετώπιση του παρά να προσπαθεί να το πείσει πως έχει κάποιο πρόβλημα που το ίδιο δεν αναγνωρίζει και δεν αποδέχεται.

Γιατί δεν αναγνωρίζει πως έχει αλλάξει ο τρόπος που βιώνει τη πραγματικότητα;

Είναι σημαντικό να γίνει αποδεκτό πως συμπτώματα όπως οι ψευδαισθήσεις και οι περίεργες πεποιθήσεις, είναι μια απόλυτα πειστική πραγματικότητα για το άτομο με ψύχωση και πως διαφωνώντας ή επιχειρηματολογώντας μαζί του μπορεί να καταλήξει στο να απομονωθεί από το κοντινό του περιβάλλον.  Είναι προτιμότερη η αποδοχή και προσπάθεια κατανόησης του ατόμου, αλλά όχι των συμπτωμάτων (για τα οποία όμως, όπως αναφέραμε παραπάνω, είναι άσκοπη και δεν συνιστάται η προσπάθεια αλλαγής των παθολογικών πεποιθήσεων και εμπειριών) και το ενδιαφέρον για τα ζητήματα που το απασχολούν χωρίς να αμφισβητείται η αντικειμενική τους πραγματικότητα.

Προτιμότερο είναι να αποφύγετε τη συζήτηση και την αντιπαράθεση για την πραγματική φύση των συμπτωμάτων. Το άτομο που πάσχει, βιώνει και ερμηνεύει την πραγματικότητα διαφορετικά και είναι πεπεισμένο για αυτό. Συνιστάται επίσης η αποφυγή απορριπτικών και αρνητικών χαρακτηρισμών (π.χ. «αυτά είναι ανοησίες/βλακείες/τρελά πράγματα», «δεν πας καλά», «είσαι τεμπέλης και αποφεύγεις τη δουλειά/σχολείο», κ.λπ.). Παρόμοιες στάσεις και σχόλια διευρύνουν το χάσμα με το άτομο που πάσχει και μειώνουν την πιθανότητα να δεχτεί τις προτάσεις σας να ζητήσει βοήθεια./p>

Τί πρέπει να αποφύγουμε;

Πράγματα που θα πρέπει να αποφύγουμε στη περίπτωση ενός ψυχωτικού επεισοδίου συμπεριλαμβάνουν:

  • Πίεση στο άτομο να αναρρώσει «γρήγορα».
  • Διακοπή της θεραπείας και της επαφής με τις ψυχιατρικές υπηρεσίες μετά την ύφεση των συμπτωμάτων και διακοπή της υποστήριξης από πλευράς της οικογένειας.
  • Επικριτική στάση και σχόλια, επικριτική/ επιθετική /εχθρική /στιγματιστική συμπεριφορά.